Jak sprawdzić swój poziom duchowy? Praktyczny przewodnik

Pytanie o to, jak sprawdzić swój poziom duchowy, pojawia się często na ścieżce rozwoju osobistego. Duchowość to nie tylko abstrakcyjne pojęcie, ale wymiar życia, który można świadomie rozwijać i oceniać. Niezależnie od tego, czy dopiero zaczynasz swoją duchową podróż, czy jesteś już na niej od dłuższego czasu, zrozumienie własnego poziomu duchowego może pomóc w ukierunkowaniu dalszego rozwoju i osiągnięciu wewnętrznej harmonii [1].

W tym przewodniku przedstawimy praktyczne metody oceny własnego poziomu duchowego, etapy rozwoju duchowego oraz narzędzia, które pomogą Ci lepiej zrozumieć, gdzie obecnie się znajdujesz i jak możesz się dalej rozwijać. Pamiętaj, że duchowość to bardzo indywidualna podróż, a jej ocena nie służy porównywaniu się z innymi, lecz głębszemu poznaniu samego siebie.

Czym jest duchowość i poziom duchowy?

Duchowość to wymiar ludzkiego doświadczenia, który wykracza poza materialny aspekt życia. Dotyczy ona poszukiwania głębszego sensu, połączenia z czymś większym niż my sami oraz rozwoju wewnętrznej świadomości. W przeciwieństwie do religii, która opiera się na zorganizowanych systemach wierzeń i praktyk, duchowość jest bardziej osobistym i indywidualnym doświadczeniem [2].

Poziom duchowy odnosi się do stopnia rozwoju świadomości człowieka, jego zdolności do postrzegania rzeczywistości poza fizycznymi ograniczeniami oraz umiejętności funkcjonowania w harmonii ze sobą i światem. Nie jest to stała wartość, lecz dynamiczny proces, który ewoluuje wraz z naszymi doświadczeniami, praktykami i wewnętrznym wzrostem.

Różnica między duchowością a religijnością

Choć duchowość i religijność często się przenikają, nie są tym samym. Religijność zazwyczaj wiąże się z przynależnością do określonej tradycji religijnej, przestrzeganiem jej doktryn i uczestnictwem w zorganizowanych praktykach. Duchowość natomiast koncentruje się na osobistym doświadczeniu, wewnętrznej transformacji i poszukiwaniu prawdy, niezależnie od formalnych struktur [3].

Sprawdzanie swojego poziomu duchowego nie wymaga przynależności do żadnej religii. Jest to raczej proces samoobserwacji i refleksji nad własnym wewnętrznym rozwojem, który może być praktykowany przez każdego, niezależnie od jego przekonań religijnych czy ich braku.

Test na poziom duchowy: 5 oznak przebudzenia świadomości

Zanim przejdziemy do bardziej szczegółowych metod oceny poziomu duchowego, warto zwrócić uwagę na pewne oznaki, które mogą wskazywać na przebudzenie duchowe i wzrost świadomości. Poniżej przedstawiamy pięć kluczowych oznak, które mogą pomóc Ci rozpoznać, czy doświadczasz duchowego przebudzenia [4]:

Pięć kluczowych oznak przebudzenia duchowego i wzrostu świadomości

1. Zwiększona świadomość i uważność

Jedną z pierwszych oznak rozwoju duchowego jest zwiększona świadomość otaczającego świata i własnych procesów wewnętrznych. Zaczynasz zauważać więcej szczegółów, być bardziej obecny w chwili obecnej i mniej rozproszony. Twoja zdolność do obserwacji rzeczywistości bez natychmiastowego osądzania wzrasta, co pozwala Ci doświadczać życia w pełniejszy sposób [5].

2. Poczucie połączenia z czymś większym

Wraz z rozwojem duchowym pojawia się poczucie głębokiego połączenia z innymi ludźmi, naturą lub wyższą siłą. Granice między „ja” a „inni” zaczynają się zacierać, a Ty zaczynasz dostrzegać jedność i współzależność wszystkich istot. To poczucie połączenia może prowadzić do większej empatii i współczucia wobec innych [6].

3. Rozwinięta intuicja

Osoby na wyższym poziomie duchowym często doświadczają wzmocnionej intuicji. Zaczynasz ufać swoim wewnętrznym przeczuciom i podejmować decyzje w oparciu nie tylko o logiczne rozumowanie, ale również o wewnętrzne wskazówki. Intuicja staje się cennym narzędziem nawigacji w życiu, pomagając Ci wybierać ścieżki zgodne z Twoim najwyższym dobrem [7].

4. Większe współczucie i akceptacja

Rozwój duchowy prowadzi do większego współczucia zarówno wobec siebie, jak i innych. Zaczynasz akceptować swoje niedoskonałości i traktować siebie z większą łagodnością. Jednocześnie stajesz się bardziej wyrozumiały wobec innych, rozumiejąc, że każdy zmaga się z własnymi wyzwaniami. Ta zwiększona empatia prowadzi do głębszych i bardziej autentycznych relacji [8].

5. Wewnętrzny spokój mimo zewnętrznych okoliczności

Osoby na wyższym poziomie duchowym potrafią zachować wewnętrzny spokój nawet w trudnych sytuacjach. Nie oznacza to, że nie doświadczają negatywnych emocji, ale raczej, że potrafią je obserwować bez całkowitego utożsamiania się z nimi. Ta zdolność do zachowania równowagi emocjonalnej w obliczu wyzwań jest jednym z najważniejszych wskaźników rozwoju duchowego [9].

Praktyczne metody oceny własnego poziomu duchowego

Istnieje wiele praktycznych metod, które mogą pomóc Ci ocenić swój poziom duchowy. Poniżej przedstawiamy kilka sprawdzonych podejść, które możesz zastosować w swojej praktyce samooceny [10]:

Regularna praktyka medytacji i autorefleksji pomaga w ocenie własnego poziomu duchowego

Samoobserwacja i dziennik duchowy

Jedną z najprostszych, a zarazem najskuteczniejszych metod oceny własnego poziomu duchowego jest regularna samoobserwacja połączona z prowadzeniem dziennika duchowego. Poświęć codziennie kilka minut na refleksję nad swoimi myślami, emocjami i działaniami. Zapisuj swoje spostrzeżenia, pytania i wglądy. Z czasem zauważysz wzorce i zmiany, które pomogą Ci lepiej zrozumieć swój rozwój duchowy [11].

W swoim dzienniku możesz zadawać sobie pytania takie jak:

• Jak zareagowałem/am dziś na trudne sytuacje?
• Czy byłem/am obecny/a i świadomy/a w ciągu dnia?
• Co wywołało we mnie silne emocje i jak na nie zareagowałem/am?
• Czy działałem/am zgodnie ze swoimi wartościami?
• Jakie wglądy lub inspiracje otrzymałem/am dzisiaj?

Medytacja i praktyki uważności

Medytacja jest potężnym narzędziem do oceny i rozwijania swojego poziomu duchowego. Regularna praktyka medytacyjna pomaga wyciszyć umysł, zwiększyć samoświadomość i nawiązać głębsze połączenie z własnym wnętrzem. Podczas medytacji możesz obserwować swoje myśli i emocje bez osądzania, co daje Ci wgląd w swoje wewnętrzne procesy [12].

Rozpocznij od prostej medytacji uważnego oddychania:

1. Znajdź spokojne miejsce i przyjmij wygodną pozycję.
2. Skup swoją uwagę na oddechu, obserwując jego naturalny rytm.
3. Gdy umysł zaczyna wędrować, delikatnie sprowadź uwagę z powrotem do oddechu.
4. Praktykuj przez 10-20 minut dziennie, stopniowo wydłużając czas.
5. Po medytacji zapisz swoje obserwacje i doświadczenia.

Konsultacja z mentorem duchowym

Rozmowa z doświadczonym mentorem duchowym, nauczycielem lub przewodnikiem może dostarczyć cennych wskazówek dotyczących Twojego poziomu duchowego. Osoba z zewnątrz często potrafi dostrzec aspekty naszego rozwoju, których sami możemy nie zauważać. Mentor może również pomóc Ci zinterpretować Twoje doświadczenia i wskazać obszary wymagające dalszej pracy [13].

Kwestionariusze i testy na poziom świadomości

Istnieją różne kwestionariusze i testy, które mogą pomóc w ocenie poziomu duchowego. Choć nie powinny być one traktowane jako ostateczne źródło wiedzy o Twoim rozwoju, mogą dostarczyć interesujących wskazówek i punktów do refleksji. Poniżej przedstawiamy przykładowe pytania, które możesz sobie zadać [15]:

Przykładowy kwestionariusz do samodzielnej oceny poziomu duchowego

Etapy rozwoju duchowego: gdzie się znajdujesz?

Rozwój duchowy można podzielić na różne etapy, które odzwierciedlają ewolucję świadomości człowieka. Zrozumienie tych etapów może pomóc Ci określić, gdzie obecnie się znajdujesz i jakie mogą być Twoje kolejne kroki. Pamiętaj jednak, że rozwój duchowy nie jest linearny – możesz doświadczać różnych etapów jednocześnie lub przechodzić między nimi w zależności od okoliczności życiowych [16].

Siedem etapów rozwoju duchowego jako podróż ku wyższej świadomości

Etap 1: Przebudzenie i poszukiwanie

Na tym etapie zaczynasz kwestionować dotychczasowe przekonania i poszukiwać głębszego sensu życia. Może to być wywołane kryzysem życiowym, intensywnym doświadczeniem lub po prostu wewnętrznym niepokojem. Charakterystyczne dla tego etapu jest poczucie, że „musi być coś więcej” niż materialna rzeczywistość i dotychczasowy sposób życia [17].

Oznaki tego etapu:

• Kwestionowanie dotychczasowych przekonań i wartości
• Zainteresowanie duchowością, filozofią lub samorozwojem
• Poszukiwanie odpowiedzi na fundamentalne pytania o sens życia
• Niezadowolenie z powierzchownych aspektów życia

Etap 2: Eksploracja i nauka

Na tym etapie aktywnie poszukujesz wiedzy i doświadczeń duchowych. Możesz czytać książki, uczestniczyć w warsztatach, medytować lub eksperymentować z różnymi praktykami duchowymi. Jest to okres intensywnego gromadzenia informacji i testowania różnych podejść, aby znaleźć to, co najbardziej rezonuje z Twoim wewnętrznym ja [18].

Oznaki tego etapu:

• Chłonięcie wiedzy z różnych źródeł duchowych
• Eksperymentowanie z różnymi praktykami (medytacja, joga, modlitwa)
• Poszukiwanie nauczycieli i mentorów
• Entuzjazm i podekscytowanie nowymi odkryciami

Etap 3: Integracja i praktyka

Na tym etapie zaczynasz integrować zdobytą wiedzę i doświadczenia w codziennym życiu. Nie jest to już tylko teoretyczne zainteresowanie, ale praktyczne zastosowanie duchowych zasad. Zaczynasz dostrzegać zmiany w swoim zachowaniu, myśleniu i emocjach. Twoje praktyki duchowe stają się bardziej regularne i głębsze [19].

Integracja praktyk duchowych w codziennym życiu jest kluczowym elementem rozwoju

Oznaki tego etapu:

• Regularna praktyka duchowa (medytacja, modlitwa, kontemplacja)
• Stosowanie duchowych zasad w codziennych sytuacjach
• Większa świadomość własnych myśli, emocji i zachowań
• Stopniowe zmiany w relacjach i stylu życia

Etap 4: Transformacja i oczyszczenie

Ten etap często wiąże się z głęboką transformacją wewnętrzną, która może być zarówno wyzwalająca, jak i trudna. Konfrontujesz się ze swoim „cieniem” – wypieranymi aspektami siebie, traumami i ograniczającymi przekonaniami. Jest to proces oczyszczenia, który prowadzi do większej autentyczności i wewnętrznej wolności [20].

Oznaki tego etapu:

• Konfrontacja z trudnymi emocjami i wspomnieniami
• Rozpoznawanie i uwalnianie się od ograniczających wzorców
• Okresy intensywnych emocji lub „ciemnej nocy duszy”
• Głębokie wglądy i momenty przełomowe

Etap 5: Przebudzenie i oświecenie

Na tym etapie doświadczasz głębokich momentów przebudzenia i wglądu w naturę rzeczywistości. Może to obejmować doświadczenia jedności, transcendencji ego lub bezpośredniego poznania prawdy. Te doświadczenia mogą być chwilowe lub trwałe, ale zawsze prowadzą do fundamentalnej zmiany w postrzeganiu siebie i świata [21].

Oznaki tego etapu:

• Doświadczenia jedności i transcendencji
• Głęboki spokój i akceptacja tego, co jest
• Zmniejszone przywiązanie do ego i jego potrzeb
• Bezpośrednie doświadczenie „prawdy” lub „rzeczywistości”

Etap 6: Integracja oświecenia

Po doświadczeniach przebudzenia następuje okres integracji tych wglądów w codziennym życiu. Nie jest to koniec drogi, ale raczej początek nowego sposobu bycia w świecie. Wyzwaniem na tym etapie jest życie z perspektywy wyższej świadomości, jednocześnie funkcjonując w zwykłej rzeczywistości [22].

Oznaki tego etapu:

• Życie z perspektywy wyższej świadomości w codziennych sytuacjach
• Równowaga między duchowym a praktycznym wymiarem życia
• Naturalna współczująca postawa wobec innych
• Zdolność do bycia w świecie, ale nie „z tego świata”

Etap 7: Służba i współtworzenie

Na najwyższym etapie rozwoju duchowego naturalnie zwracasz się ku służbie innym i współtworzeniu lepszego świata. Nie wynika to z poczucia obowiązku, ale z głębokiego zrozumienia jedności wszystkich istot. Twoje życie staje się wyrazem miłości, mądrości i współczucia w działaniu [23].

Służba innym i dzielenie się mądrością to naturalny wyraz wysokiego poziomu duchowego

Oznaki tego etapu:

• Naturalna chęć służenia innym i dzielenia się mądrością
• Działanie z poziomu jedności i współczucia
• Kreatywne współtworzenie lepszego świata
• Życie jako wyraz wyższej świadomości w działaniu

Wyzwania w ocenie poziomu duchowego

Ocena własnego poziomu duchowego może wiązać się z pewnymi wyzwaniami i pułapkami. Świadomość tych potencjalnych przeszkód pomoże Ci w bardziej obiektywnej i konstruktywnej samoocenie [24]:

Wyzwania w ocenie własnego poziomu duchowego – ego, porównywanie się i iluzje

Ego i duchowa pycha

Jednym z największych wyzwań w ocenie poziomu duchowego jest wpływ ego. Paradoksalnie, im bardziej rozwijasz się duchowo, tym większe może być ryzyko „duchowej pychy” – przekonania, że jesteś bardziej oświecony lub rozwinięty niż inni. To poczucie wyższości jest sygnałem, że ego wciąż silnie działa, przybierając jedynie bardziej subtelną formę [25].

Aby uniknąć tej pułapki:

• Regularnie kwestionuj swoje motywacje i przekonania
• Praktykuj pokorę i otwartość na naukę
• Pamiętaj, że prawdziwy rozwój duchowy prowadzi do większej empatii i jedności, nie do poczucia wyższości

Porównywanie się z innymi

Kolejnym wyzwaniem jest tendencja do porównywania swojego poziomu duchowego z innymi. Duchowość nie jest konkursem ani wyścigiem. Każda osoba ma unikalną ścieżkę rozwoju, a porównywanie się z innymi może prowadzić do zniechęcenia, zazdrości lub fałszywego poczucia wyższości [26].

Aby uniknąć tej pułapki:

• Skup się na własnej podróży i postępach
• Doceniaj różnorodność ścieżek duchowych
• Traktuj innych jako nauczycieli, nie konkurentów

Iluzje i samooszukiwanie

Umysł ma niezwykłą zdolność do tworzenia iluzji i samooszukiwania się. Możesz przekonać samego siebie, że osiągnąłeś wyższy poziom duchowy, ignorując obszary wymagające pracy lub interpretując swoje doświadczenia w sposób, który potwierdza twoje oczekiwania [27].

Aby uniknąć tej pułapki:

• Praktykuj bezwzględną uczciwość wobec siebie
• Szukaj informacji zwrotnej od zaufanych osób
• Bądź otwarty na kwestionowanie własnych przekonań

Duchowy materializm

Duchowy materializm to tendencja do traktowania duchowości jako kolejnego obszaru do „zdobycia” lub „posiadania”. Gromadzisz doświadczenia, praktyki i wiedzę jak trofea, nie pozwalając im naprawdę transformować twojego życia. Jest to subtelna forma materializmu, tylko że zamiast fizycznych przedmiotów, kolekcjonujesz duchowe osiągnięcia [29].

Aby uniknąć tej pułapki:

• Praktykuj dla samej praktyki, nie dla rezultatów
• Zwracaj uwagę na to, jak duchowe nauki wpływają na twoje codzienne życie
• Pamiętaj, że prawdziwa duchowość prowadzi do większej prostoty, nie do komplikacji

Codzienne praktyki wspierające rozwój duchowy

Rozwój duchowy to proces, który wymaga regularnej praktyki i zaangażowania. Poniżej przedstawiamy kilka codziennych praktyk, które mogą wspierać Twój rozwój duchowy i pomagać w ocenie Twojego poziomu [30]:

Codzienne praktyki duchowe pomagają w systematycznym rozwoju i ocenie poziomu duchowego

Poranna medytacja i intencja

Rozpoczynanie dnia od krótkiej medytacji i ustanowienia intencji może znacząco wpłynąć na Twój poziom świadomości przez resztę dnia. Poświęć 10-15 minut na wyciszenie umysłu i połączenie się ze swoim wewnętrznym ja. Następnie ustanów intencję na nadchodzący dzień, np. „Dziś będę praktykować cierpliwość” lub „Dziś będę dostrzegać piękno w codziennych momentach” [31].

Praktyka uważności

Uważność to praktyka bycia w pełni obecnym w chwili obecnej, bez osądzania i bez rozpraszania się. Możesz ćwiczyć uważność podczas codziennych czynności, takich jak jedzenie, spacerowanie czy rozmawianie z innymi. Zwracaj uwagę na swoje zmysły, myśli i emocje, nie pozwalając umysłowi wędrować do przeszłości lub przyszłości [32].

Proste ćwiczenie uważności:

1. Wybierz codzienną czynność (np. mycie zębów, jedzenie śniadania).
2. Wykonuj ją z pełną uwagą, angażując wszystkie zmysły.
3. Gdy umysł zaczyna wędrować, delikatnie sprowadź uwagę z powrotem do czynności.
4. Obserwuj swoje myśli i emocje bez osądzania.
5. Praktykuj regularnie, stopniowo rozszerzając na inne obszary życia.

Praktyka wdzięczności

Regularne praktykowanie wdzięczności może znacząco podnieść Twój poziom duchowy. Każdego dnia zapisuj 3-5 rzeczy, za które jesteś wdzięczny/a. Mogą to być zarówno duże wydarzenia, jak i drobne, codzienne momenty. Ta praktyka pomaga przenieść uwagę z tego, czego brakuje, na to, co już masz, i rozwija zdolność dostrzegania dobra w każdej sytuacji [33].

Prowadzenie dziennika wdzięczności to prosta, ale skuteczna praktyka duchowa

Służba i życzliwość

Jednym z najlepszych sposobów na rozwój duchowy jest służba innym i praktykowanie życzliwości. Może to być zarówno formalna wolontariat, jak i drobne, codzienne gesty życzliwości. Działanie z intencją pomagania innym bez oczekiwania czegoś w zamian rozwija współczucie i zmniejsza przywiązanie do ego [34].

Przykłady codziennej życzliwości:

• Uważne słuchanie kogoś, kto potrzebuje wsparcia
• Oferowanie pomocy osobie w potrzebie
• Dzielenie się wiedzą lub umiejętnościami
• Wyrażanie szczerego uznania i wdzięczności
• Praktykowanie wybaczania i zrozumienia

Studiowanie i refleksja

Regularne studiowanie duchowych tekstów i refleksja nad nimi może pogłębić Twoje zrozumienie i wspierać rozwój. Wybieraj teksty, które rezonują z Tobą, niezależnie od tradycji, z której pochodzą. Po przeczytaniu poświęć czas na refleksję nad tym, jak te nauki odnoszą się do Twojego życia i jak możesz je zastosować w praktyce [35].

Podsumowanie: duchowość jako ciągła podróż

Rozwój duchowy to nie cel, ale ciągła podróż i proces samopoznania

Sprawdzanie swojego poziomu duchowego nie jest jednorazowym działaniem, ale ciągłym procesem samoobserwacji i refleksji. Duchowość to podróż, która trwa przez całe życie, pełna wzlotów i upadków, wyzwań i odkryć. Nie ma jednego „właściwego” sposobu na rozwój duchowy ani uniwersalnej miary postępu [36].

Pamiętaj, że celem oceny poziomu duchowego nie jest osiągnięcie jakiegoś idealnego stanu czy porównywanie się z innymi, ale lepsze zrozumienie siebie i swojej ścieżki. Każde doświadczenie, nawet trudne, może być cenną lekcją i okazją do wzrostu.

Najważniejsze wskazówki do zapamiętania:

• Bądź cierpliwy i wyrozumiały wobec siebie – rozwój duchowy wymaga czasu
• Praktykuj regularnie, ale bez przywiązania do rezultatów
• Zachowaj równowagę między dążeniem do rozwoju a akceptacją tego, gdzie jesteś teraz
• Pamiętaj, że prawdziwy rozwój duchowy przejawia się w codziennym życiu i relacjach
• Bądź otwarty na różne ścieżki i nauczycieli, ale zawsze ufaj swojej wewnętrznej mądrości

Ostatecznie, najlepszym wskaźnikiem Twojego poziomu duchowego jest to, jak przejawiasz się w świecie – Twoja zdolność do kochania, współczucia, przebaczania i bycia obecnym. To nie wiedza czy doświadczenia mistyczne, ale codzienne działania i intencje najlepiej odzwierciedlają Twój wewnętrzny rozwój [37].

Źródła:

1. https://www.spiritualawakeningprocess.com/how-to-measure-spiritual-growth.html
2. https://www.mindful.org/what-is-spirituality
3. https://www.psychologytoday.com/us/blog/spiritual-wisdom-secular-times/201909/spirituality-vs-religion
4. https://www.chopra.com/articles/5-signs-of-spiritual-awakening
5. https://www.mindful.org/what-is-mindfulness
6. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0191886917302817
7. https://www.psychologytoday.com/us/blog/the-intuitive-compass/201108/what-is-intuition-and-how-do-we-use-it
8. https://greatergood.berkeley.edu/article/item/how_self_compassion_can_help_you_through_difficult_times
9. https://www.mindful.org/how-to-find-calm-in-the-chaos
10. https://www.spiritualresearchfoundation.org/spiritual-research/spiritual-growth/spiritual-level
11. https://www.psychologytoday.com/us/blog/mindful-anger/201810/how-keep-mindfulness-journal
12. https://www.headspace.com/meditation/techniques
13. https://www.spiritualityandpractice.com/practices/features/view/28408/finding-a-spiritual-director
14. https://eckharttolle.com/a-new-earth-awakening-to-your-lifes-purpose
15. https://www.spiritualresearchfoundation.org/spiritual-research/spiritual-growth/spiritual-level-test
16. https://www.integrallife.com/what-is-integral-spirituality
17. https://www.scienceandnonduality.com/article/the-stages-of-spiritual-awakening
18. https://www.yogajournal.com/yoga-101/philosophy/the-eight-limbs
19. https://www.mindful.org/bringing-mindfulness-practice-daily-life
20. https://www.psychologytoday.com/us/blog/spiritual-wisdom-secular-times/201703/spiritual-growth-and-shadow-work
21. https://www.spiritualawakeningprocess.com/2014/09/the-bliss-state-and-spiritual-awakening.html
22. https://www.spiritualityandpractice.com/practices/features/view/27743/living-spiritual-practices
23. https://www.huffpost.com/entry/spirituality-service_b_941273
24. https://www.psychologytoday.com/us/blog/spiritual-wisdom-secular-times/201810/the-challenges-spiritual-growth
25. https://www.spiritualityandpractice.com/practices/features/view/28138/spiritual-humility
26. https://www.psychologytoday.com/us/blog/the-clarity/201708/the-comparison-trap
27. https://www.spiritualawakeningprocess.com/2014/09/spiritual-delusion-false-spiritual.html
28. https://jackkornfield.com/after-the-ecstasy-the-laundry
29. https://www.spiritualityandpractice.com/practices/features/view/27853/spiritual-materialism
30. https://www.mindful.org/daily-mindful-practices
31. https://www.headspace.com/meditation/morning-meditation
32. https://www.mindful.org/meditation/mindfulness-getting-started
33. https://greatergood.berkeley.edu/article/item/how_gratitude_changes_you_and_your_brain
34. https://www.spiritualityandpractice.com/practices/features/view/27800/service
35. https://www.spiritualityandpractice.com/practices/features/view/28056/spiritual-reading
36. https://www.spiritualawakeningprocess.com/2014/09/signs-of-spiritual-growth.html
37. https://www.spiritualityandpractice.com/practices/features/view/27830/presence
38. https://www.ramdass.org/ram-dass-quotes-on-self-love